Ερευνητές του Ομοσπονδιακού Ινστιτούτου Τεχνολογίας (ETH) της Ζυρίχης ανέπτυξαν μια διαδικασία που θα μπορούσε να φέρει επανάσταση στην ανάκτηση χρυσού και άλλων πολύτιμων μετάλλων από άχρηστες ηλεκτρονικές συσκευές.
Τα ηλεκτρονικά απόβλητα περιέχουν διάφορα πολύτιμα μέταλλα, όπως χαλκό, κοβάλτιο, ακόμη και σημαντικές ποσότητες χρυσού. Η ανάκτηση αυτού του χρυσού από άχρηστα smartphones και υπολογιστές είναι μια ελκυστική πρόταση ενόψει της αυξανόμενης ζήτησης για το πολύτιμο μέταλλο. Ωστόσο, οι μέθοδοι ανάκτησης που έχουν επινοηθεί μέχρι σήμερα είναι ενεργοβόρες και συχνά απαιτούν τη χρήση ιδιαίτερα τοξικών χημικών ουσιών.
Ωστόσο, όπως ανακοίνωσε το ETH, μια ομάδα με επικεφαλής τον καθηγητή Raffaele Mezzenga από το Τμήμα Επιστημών Υγείας και Τεχνολογίας ανακάλυψε μια πολύ αποτελεσματική, οικονομική και περιβαλλοντικά βιώσιμη μέθοδο: χρησιμοποιώντας ένα υποπροϊόν της βιομηχανίας τροφίμων, οι ερευνητές εξήγαγαν με επιτυχία χρυσό από ηλεκτρονικά απόβλητα.
Αφαιρώντας τον χρυσό με… ορό γάλακτος
Σε μελέτη που δημοσίευσαν στο περιοδικό Advanced Materials, οι επιστήμονες περιγράφουν πώς χρησιμοποίησαν τον ορό γάλακτος (το θολό, κιτρινωπό υγρό που απομένει αφού πήξει και στραγγίσει το γάλα), ένα υποπροϊόν της παρασκευής τυριού, για να δημιουργήσουν μία γέλη από πρωτεϊνικά ινίδια, η οποία όταν στέγνωσε πήρε τη μορφή σφουγγαριού.
Οι επιστήμονες εξήγαγαν τα μεταλλικά μέρη από 20 παλιές μητρικές πλακέτες υπολογιστών και τα διέλυσαν σε λουτρό οξέος για να ιονίσουν τα μέταλλα. Όταν το σφουγγάρι πρωτεϊνικών ινιδίων τοποθετήθηκε στο διάλυμα μεταλλικών ιόντων, τα ιόντα χρυσού προσκολλήθηκαν σε αυτό. Ενώ άλλα μέταλλα – ο χαλκός και ο σίδηρος, για παράδειγμα – απορροφήθηκαν επίσης από το σφουγγάρι, ο χρυσός το έκανε πολύ πιο αποτελεσματικά.
Το ψήγμα χρυσού που οι επιστήμονες του ETH στη Ζυρίχη αφαίρεσαν από 20 μητρικές πλακέτες υπολογιστών, σε τρία κομμάτια
ETH Zurich / Alan Kovacevic
Μετά την απορρόφηση των ιόντων χρυσού, το σφουγγάρι υποβλήθηκε σε θέρμανση, μετατρέποντας τα απορροφημένα ιόντα σε νιφάδες που τελικά έλιωσαν σε ένα ψήγμα χρυσού περίπου 450 mg. Η ανάλυση αποκάλυψε ότι το ψήγμα ήταν κατά 91% χρυσός (με το υπόλοιπο να είναι κυρίως χαλκός), το οποίο αντιστοιχεί σε 22 καράτια.
Το ενεργειακό κόστος της όλης διαδικασίας μαζί με το κόστος προμήθειας των αρχικών υλικών είναι 50 φορές χαμηλότερο από την αξία του χρυσού που μπορεί να ανακτηθεί, κάτι που ανεβάζει πολύ την αξία της ανακάλυψης των επιστημόνων του ETH.
Ποιες συσκευές μας περιέχουν χρυσό
Ορισμένες συσκευές που χρησιμοποιούμε στο σπίτι μπορεί να περιέχουν χρυσό, αν και σε μικρές ποσότητες. Ανάμεσά τους:
- Τηλεοράσεις και οθόνες LCD/LED: Ο χρυσός χρησιμοποιείται στις συνδέσεις των κυκλωμάτων.
- Επιτραπέζιοι και φορητοί υπολογιστές: Στις μητρικές πλακέτες, στα τσιπ και στους συνδέσμους.
- Κινητά τηλέφωνα: Σε εσωτερικές συνδέσεις και κυκλώματα.
- Ψηφιακές φωτογραφικές μηχανές: Σε ηλεκτρονικά εξαρτήματα.
- Εκτυπωτές: Σε ηλεκτρονικές πλακέτες.
- DVD και Blu-ray players: Σε εσωτερικά κυκλώματα.
- Φούρνοι μικροκυμάτων: Σε ηλεκτρονικά κυκλώματα και εξαρτήματα.
- Κλιματιστικά: Σε ορισμένα από τα κυκλώματά τους.