Εντός ακόμη και της τρέχουσας δεκαετίας είναι πολύ πιθανό να ξεκινήσει η διαδικασία της σταδιακής κατάργησης του δικτύου χαλκού όσον αφορά τις τηλεπικοινωνιακές υποδομές της Ελλάδας. Μία διαδικασία που απαιτεί, βέβαια, την ταχεία ανάπτυξη των δικτύων οπτικών ινών μέχρι το σπίτι/κτίριο (fiber to the home/building – FTTH/B) ώστε να φθάσουν να καλύπτουν το 100% των ελληνικών νοικοκυριών.
Στις αρχές της περασμένης εβδομάδας, η Εθνική Επιτροπή Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων (ΕΕΤΤ) προέβη στην έκδοση κανονισμού εξειδίκευσης και παρακολούθησης της εφαρμογής των υποχρεώσεων σύμφωνα με την απόφαση της ΕΕΤΤ 1063/02/30-01-2023 (Β’ 1028), η οποία αφορά κυρίως τη διαδικασία μετάβασης σε δίκτυα νέας γενιάς (NGA), καθώς και την κατάργηση του δικτύου χαλκού. Όπως αναφέρεται στη σχετική ανακοίνωση, η ΕΕΤΤ θα παρακολουθεί την εφαρμογή των υποχρεώσεων μέσω της υποβολής εξαμηνιαίων αναφορών από τους υπόχρεους παρόχους. Οι αναφορές αυτές θα περιλαμβάνουν τα δεσμευτικά πλάνα τριετίας για την ανάπτυξη υποδομών FTTH, καθώς και απολογιστικά στοιχεία για την ανάπτυξη δικτύων πρόσβασης NGA των υπόχρεων παρόχων.
Στον κανονισμό αναφέρεται ότι στο μέλλον εφόσον υπάρχουν οι κατάλληλες προϋποθέσεις, το δίκτυο χαλκού θα μπορούσε να αρχίσει να καταργείται σε περιοχές όπου η κάλυψη με FTTH δίκτυο φθάνει στο 100% και οι καταναλωτές έχουν στραφεί προς τη χρήση των οπτικών ινών για τις επικοινωνιακές ανάγκες τους και την ευρυζωνική σύνδεση στο Διαδίκτυο.
Η ανάπτυξη των δικτύων
Όσον αφορά στην ανάπτυξη των δικτύων FTTH, η πρόοδος δείχνει να κινείται με αρκετά ικανοποιητικούς ρυθμούς. Υπενθυμίζεται ότι ο συνολικός αριθμός των σταθερών τηλεπικοινωνιακών συνδέσεων στην Ελλάδα εκτιμάται ότι κινείται σε επίπεδα λίγο πάνω από τα 5 εκατ. καθώς στο τέλος του 2023, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της ΕΕΤΤ, ο αριθμός των γραμμών σταθερής τηλεφωνίας ανερχόταν στις 5.091.488.
Cosmote, Vodafone και Nova έχουν αναλάβει να αναπτύξουν δίκτυο FTTH στο μεγαλύτερο κομμάτι του τηλεπικοινωνιακού δικτύου. Και αν τα σχέδια τους ευοδωθούν θα έχουν ολοκληρώσει τα πλάνα τους μέχρι το 2028. Συγκεκριμένα, το δίκτυο της Cosmote έφθασε στο τέλος Δεκεμβρίου 2024 να καλύπτει περίπου 1,7 εκατ. γραμμές και το πλάνο είναι να φθάσει στα 3 εκατ. στο τέλος του 2027.
Η Nova έφθασε στο τέλος του 2024 να καλύπτει 540.000 νοικοκυριά και επιδιώκει μέσα στο 2025 να φθάσει στα 830.000 νοικοκυριά και στο 1 εκατ. μέσα στο 2026. Η Vodafone καλύπτει πάνω από 300.000 γραμμές με τον στόχο για το 2025 να είναι τα 500.000 και οι 850.000 το 2028.
Επιπρόσθετα έχουμε τις επενδύσεις από τη ΔΕΗ που έχει φθάσει να καλύπτει πάνω από 500.000 γραμμές με στόχο τα 1,7 εκατ. μέχρι το τέλος του 2025. Αλλά και αυτές από την Inalan, το ιδιόκτητο δίκτυο της οποίας καλύπτει, σύμφωνα με την εταιρεία, πάνω από 500 χιλιάδες νοικοκυριά σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη, ενώ ο στόχος είναι τα 2,2 εκατ. σπίτια μέσα στα επόμενα χρόνια.
Όμως, ΔΕΗ και Inalan επενδύουν σε νέα δίκτυα, ενώ οι άλλοι τρεις ακολουθούν την πορεία των υφιστάμενων καλωδίων χαλκού. Η πρόσθεση των γραμμών που θέλουν να έχουν καλύψει τα επόμενα χρόνια οι τρεις «παραδοσιακοί» πάροχοι ξεπερνά τα 5 εκατ. γραμμές αλλά αυτό είναι επειδή η Nova σκοπεύει να επενδύσει σε περιοχές που έχουν αναλάβει κάποιοι από τους ανταγωνιστές της.
Επίσης, στην πράξη της πρόσθεσης θα πρέπει να περιλάβουμε και τις γραμμές από το UFBB. Πρόκειται για τη δράση Ultra Fast Broadband που έχει ως στόχο να καλύψει με ευρυζωνικές συνδέσεις υπερυψηλών ταχυτήτων πάνω από 837.000 γραμμές που δεν θεωρούνται ιδιαίτερα «εμπορικές». Οι δύο νικητές του σχετικού διαγωνισμού ήταν ο όμιλος ΟΤΕ που αναλαμβάνει να καλύψει περιοχές με συνολικά πάνω από 350.000 γραμμές, και η κοινοπραξία ΤΕΡΝΑ – Grid Telecom που έχει στην ευθύνη της τις υπόλοιπες περίπου 400.000 γραμμές. Βέβαια, από τις δύο σχετικές συμβάσεις μόνο αυτή του ομίλου ΟΤΕ έχει υπογραφεί και το έργο προχωρά. Σημειωτέον πως οι 350.000 γραμμές του ομίλου ΟΤΕ περιλαμβάνονται στα 3 εκατ. γραμμές που έχει προγραμματίσει ο όμιλος.
Όσον αφορά τη δεύτερη σύμβαση, δεν έχει υπογραφεί ακόμη. Η Grid Telecom φέρεται έτοιμη να αποσυρθεί και να αντικατασταθεί από μεγάλο επιχειρηματικό μοντέλο με τη συμφωνία να εκτιμάται ότι μπορεί να κλείσει ακόμη και εντός Μαρτίου.
Το θέμα με τη ζήτηση
Για να προχωρήσει η διαδικασία κατάργησης του δικτύου χαλκού θα πρέπει το δίκτυο FTTH να φθάσει να χρησιμοποιείται από τους περισσότερους καταναλωτές σε μία περιοχή.
Για την ενίσχυση της ζήτησης, το υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης έχει ενεργοποιήσει δύο δράσεις, ήτοι το Gigabit voucher και το Smart Readiness. Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία, οι αιτήσεις για το Gigabit voucher άγγιξαν τις 108.000 και αν προστεθούν στις περίπου 450.000 – 550.000 υφιστάμενες FTTH συνδέσεις είναι προφανές ότι κάτι κινείται όσον αφορά στην ανάπτυξη των δικτύων.
Από την άλλη πλευρά, εκείνες για το Smart Readiness είναι λίγο κάτω από τις 6000, νούμερο το οποίο δείχνει να έχει αυξηθεί αρκετά τους τελευταίους μήνες μετά την απλοποίηση των διαδικασιών.
Πάντως, θα έχει ενδιαφέρον να δούμε αν η επικείμενη είσοδος της ΔΕΗ στις συνδέσεις FTTH θα ενισχύσει τον ανταγωνισμό και θα ρίξει το μηναίο κόστος που είναι ένα θέμα που απασχολεί ιδιαίτερα τους Έλληνες καταναλωτές.